Կրթական բլոգ

Հարցազրույց ԿՏՊՔ հոգեբան Մ․ Մկրտչյանի հետ

Հոգեբանական ծառայությունների բարեխիղճ տրամադրումն առավել քան կարևոր է ուսումնական միջավայրում և առօրյայում, որոնք օգնում են բացահայտել, թե ինչպիսի հոգեբանական գործոններ կարող են դրական, բացասական ազդեցություն ունենալ՝ առանցքում ունենալով ուսանողների կարիքները:

Քոլեջում հոգեբանական աջակցությունն ու առողջության պահպանումը շատ կարևոր են արդյունավետ ուսումնառության համար։ Հարցազրույցին անդրադարձ է կատարվել կրթական ոլորտում հոգեբանի գործունեության առանձնահատկություններին, հոգեբանական խնդիրների վերհանման և աջակցման մեխանիզմներին։

Ո՞րն էր մասնագիտության ընտրության հիմնական շարժառիթը:

Մասնագիտության ընտրության հիմքում եղել է երևի թե  մարդկանց օգնելու, ըմբռնելու ցանկությունը։ Կարելի է ասել, որ դեռ մանկուց մասնագիտության ընտրությունը կատարել եմ ենթագիտակցորեն, որովհետև չէի կարողանում անտարբեր անցնել այն մարդու կողքով, ով խորհրդի, աջակցության կարիք ուներ։ Ցանկանում էի օգնել, կարեկցել՝ հասկանալով և ըմբռնելով յուրաքանչյուրին։

Ինչո՞վ է առանձնանում հոգեբանի աշխատանքը կրթական ոլորտում ի տարբերություն այլ ոլորտների:

Գլոբալ առումով, երբ գործունեություն ես ծավալում կրթական ոլորտում պետք է վստահ լինես, որ յուրաքանչյուրին ցուցաբերում ես առանձնահատուկ մոտեցում՝ նույնականացնելով կարքիները։ Աշխատելով նմանատիպ կարիքներ ունեցող ուսանողների հետ՝ երբեմն դժվար է պահպանել անհատական մոտեցման կիրառման սկզբունքը։ Հիմնական առանձնահատկություններից մեկն այն է, որ պետք է նույն հարցի շուրջ աշխատել միաժամանակ 2 և ավել թիրախային խմբի հետ՝ ընդգրկելով ուսանողներին, վերջիններիս ծնողներին և դասախոսներին։ Շատ կարևոր է աշխատանքը թվարկված խմբերի հետ, քանի որ հարցին կարողանում ես մի քանի դիտանկյունից մոտենալ՝ դիտարկելով և մատնանշելով իրավիճակի իրական կողմը։

Ինչպե՞ս եք նույնականացնում ուսանողների կարիքները:

Գործ ոնենալով դեռահասության շրջանում գտնվող անձանց հետ՝ անհրաժեշտ է ցուցաբերել անհատական մոտեցում․ անհատական մոտեցումը մեր աշխատանքի հիմնասյունն է։ Միևնույն ժամանակ կիրառվում են տարբեր մեխանիզմներ։ Հաճախ են կիրառվում թեստերը, որոնք օգնում են կարիքները հայտնաբերել և նույնականացնել, մետաֆորիկ քարտերի կիրառման միջոցները, անհատական հանդիպումները, որոնք ևս շատ արդյունավետ մեխանիզմ են համարվում։

Աջակցման ինչպիսի՞  մեխանիզմ եք կիրառում՝ օգնելու ուսանողներին:

Արդյունավետ մեխանիզմներից են անհատական և խմբային խորհրդատվական հանդիպումները, որոնք կարող են տեղի ունենալ ինչպես հստակորեն առկա կարիքի դեպքում, այնպես էլ իրազեկման նպատակներից ելնելով։ Համագործակցելով այլ օղակների հետ՝ կազմակերպվում են թեմատիկ հանդիպումներ և սեմինարներ։

Ո՞րն է Ձեզ համար այն արդյունավետ մոտեցումը, որը մշտապես կիրառում եք բարդ իրավիճակներում:

Բարդ իրավիճակներում պետք է կիրառել համակողմանի մոտեցումներ, որոնք կօգնեն վերհանել խնդիրը և առաջացման հիմքը՝ բերելով հանգուցալուծման ։

Ինչպե՞ս եք ծանոթանում ոլորտի թարմացումներին:

Կարևորում եմ և աշխատում եմ բաց չթողնել արդի վերապատրաստումները։ Մշտապես հետևում եմ ոլորտի փորձագետներին, ովքեր օգնում են տեղեկացված լինել։

Մասնագիտական ինչպիսի՞ խորհուրդ կտաք ուսանողներին՝ մշտապես մոտիվացված մնալու և նպատակներին հասնելու համար:

Կենտրոնացեք ինքներդ Ձեզ վրա։ Սիրեք և ընդունեք Ձեզ։ Եղեք Ձեր տեսակի մեջ եզակի՝ չկրկնօրինակելով որևէ մեկին։ Մուտք գործեք ինքնաճանաչման աշխարհ՝ արժևորելով Ձեր եզակիությունը և առանձնահատկությունը։ Ինքնաճանաչման արդյունքում է հնարավոր  լինել մոտիվացված և հասնել հաջողության։

Ինչու՞ որոշեցիք ընտրել ԿՏՊՔ-ը։

Մինչ քոլեջ ընդունվելը սովորել եմ ավագ դպրոցում, որտեղ, եթե լինեմ անկեղծ այն սպասելիքները, որոնք, որ նախանշել էի չարդարացան, միևնույն ժամանակ հասկացա, որ ինձ անհրաժեշտ են խորքային, մասնագիտական գիտելիքներ և հմտություններ և որոշեցի դիմել քոլեջ։ Մեկ ամիս չկա, որ հաստատությունում եմ, բայց նախանշված սպասելիքներս արդեն արդարացել են։

Ի՞նչ մասնագիտություն եք ընտրել մասնագիտության ընտրությունը դուք եք կայացրե՞լ, թե հետևել եք խորհրդի։

Ընտրել եմ «Զբոսաշրջային ծառայությունների կազմակերպում՝ օտար լեզվի խորացված իմացությամբ» մասնագիտությունը: Սիրում եմ բացահայտումներ անել, փորձել ուժերս նորանոր կողմերից, իսկ ընտրածս մասնագիտությունը լիովին ընձեռում է թվարկված հնարավորությունները։ Հավելեմ, որ մասնագիտության ընտրությունը պայմանավորված Հայաստանի հանդեպ մեծ սիրով․ նպատակս է ամբողջովին բացահայտել երկրիս ամեն անկյունը, իսկ մասնագիտության ընտրությունը կայացրել եմ ինքնուրույն, որովհետև վստահ էի, որ իմ սրտի մասնագիտությունն է։

Ինչպիսի՞ ակնկալիքներ ունեք կրթական գործընթացով պայմանավորված։

Ակնկալիքները մեծ են, և լիահույս եմ, որ արդարանալու են, որովհետև դեռևս այս կարճ ժամանակահատվածում արդեն պիտանի և կիրառական գիտելիքներ եմ ստացել՝ զգալով կրթական դրական փոփոխությունը։ Վստահ եմ, որ այս դրական փոփոխությունները կրթական մասով շարունակական են լինելու՝ բավարարելով կրթության հանդեպ ծարավս։ Լիահույս եմ, որ հաստատությունը պատրաստելու է ինձ՝ որպես կայացած և պահանջված մասնագետի։

Ինչպիսի՞ն պիտի լինի կատարյալ ուսումնական տարին Ձեզ համար։

Ուսումնական տարին կարող եմ կատարյալ համարել միայն այն դեպքում, երբ ստանամ անհրաժեշտ գիտելիքներ և հմտություններ, որոնք կօգնեն պահանջված մասնագետ լինելու գործում։ Բացի բուն կրթական գործընթացից, կատարյալ ուսումնական տարին լիարժեք չի կարող համարվել առանց ուսանողական հետաքրքրաշարժ իրադարձությունների՝ համակցված լինելով և կրթական, և ժամանցային ակտիվ միջոցառումներով։ Իհարկե, ուսումնական տարին կատարյալ կհամարեմ այն դեպքում, երբ կյանքի կոչեմ սահմանված նպատակներս։

Կմանրամասնե՞ք, թե ինչ նպատակներ եք սահմանել։

Միշտ չեմ բավարարվել, սահմանափակվել նրանով ինչ տրվել է ինձ․ օրինակ, եթե հանձնարարվում էր կարդալ տվյալ հեղինակի ստեղծագործություններից մեկը, ես կարդում էի մի քանիսը։ Ուսումնական տարվա նպատակներիցս է չսահմանափակվել նրանով ինչ առկա է, ցանկանում եմ դիմել տարբեր ծրագրերի՝ ընդլայնելով գիտելիքներս, ձևավորելով փորձառություն։

Որպես մասնագետ՝  ինչպե՞ս եք պատկերացնում Ձեզ։

Համոզված եմ, որ հաստատությունը կփոխանցի այն գիտելիքների և հմտությունների ամբողջական համակարգը, որոնք անհրաժեշտ են պահանջված մասնագետ լինելու հարցում։ Յուրաքանչյուրը պետք է ձգտի առաջինը լինել իր ոլորտում՝ նպաստելով ոլորտի զարգացմանը։ Որպես կատարելությանը մոտ մասնագետ՝  պետք է լինել պատասխանտու և սիրով անել այն աշխատանքը, որը ընտրել եմ։

Ձեր խորհուրդը ապագա դիմորդներին։

Խորհուրդ կտամ ընտրել այնպիսի հաստատություն, որը բացի տեսական գիտելիքներից կձևավորի գործնական հմտություններ, որոնք այսօր շատ կարևոր են պահանջված մասնագետ դառնալու տեսանկյունից, ինչպես նաև լուրջ վերաբերեն մասնագիտության ընտրությանը, քանի որ այն չսիրելու դեպքում դժվար է հասնել մասնագիտական հաջողությունների։

ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑ ԿՏՊՔ ՏՆՕՐԵՆԻ ԺԱՄԱՆԱԿԱՎՈՐ ՊԱՇՏՈՆԱԿԱՏԱՐ ՔՐԻՍՏԻՆԵ ՀԱԿՈԲՅԱՆԻ ՀԵՏ


Արծարծելով մի շարք առանցքային հարցեր՝ անդրադարձ է կատարվել ուսումնական տարվան ընդառաջ պլաններին, իրականացված աշխատանքներին և քոլեջի տեսլականին։

Ընդառաջ գնալով ուսումնական տարվան՝ որո՞նք են Ձեր հիմնական նպատակներն ու առաջնահերթությունները։


Նոր ուսումնական տարվան ընդառաջ կարևոր նպատակներից է, որ առաջին կուրսեցիները մուտք գործեն կահավորված, հարմարավետ, լուսավոր լսարաններ, քանի որ ապացուցված է հարմարավետ պայմանների դրական անդրադարձը ուսումնառության վրա։ Հաջորդ կարևոր նպատակս է, որ հաստատությունն ամբողջությամբ պատրաստ լինի ուսումնական տարվան և՛ իրավական, և՛ դասախոսական անձնակազմի կազմակերպվածության տեսանկյունից և՛ արտաքին, և ներքին փաստաթղթաշրջանառության մասով։ 2024-2025 ուսումնական տարին հայտարարում ենք կարգապահության և կրթական առավել մեծ հաջողությունների հասնելու տարի, որտեղ շատ կարևոր է յուրաքանչյուրի ներդրումը։


Կա՞ն նոր ծրագրեր, նախաձեռնություններ, որոնք նախատեսել եք իրականացնել այս տարի։


Պլանավորվում է «Գազային սարքավորումների և ստորգետնյա գազատարների տեխնիկական շահագործում» մասնագիտության արտադրական և նախադիպլոմային պրակտիկաները կազմակերպել համապատասխան ծառայություն մատուցող կազմակերպությունում։ Գործընթացը բանակցությունների փուլում է։ Նոր ծրագրերի մասով հարկ է շեշտել, որ քոլեջում իրականացվում է կարճաժամկետ դասընթաց՝ «Դերձակ» մասնագիտությամբ, որն անվճար է և նախատեսված է Արցախից տեղահանված մեր հայրենակիցների համար։ Հաջողելու դեպքում այն կդարձնենք շարունակական։ Ուրախ եմ տեղեկացնել նաև, որ  իրագործման փուլում է գտնվում քոլեջի համար կարևոր ռազմավարական առաջնահերթություններից մեկը՝ ջերմատան կառուցումը։ 2024-2025 ուսումնական տարում քոլեջի բակում կունենանք «Ջերմատնային տնտեսություն» մասնագիտության համար արտադրական միջավայր՝ 36 քառ․ մետր մեծությամբ ջերմատուն։ Հաջորդ կարևոր գործընթացը նոր ուսումնական տարում այն է, որ լրջորեն նախապատրաստվում ենք իստիտուցիոնալ հավատարմագրմանը։


Որո՞նք են ուսանողների հաջողությունների խթանման մեխանիզմները։


Նախորդ տարվա ցուցանիշները վերլուծելով՝ կարող եմ նշել, որ ոչ շատ, բայց ունեցել ենք տարբեր բնագավառներում հաջողություններ գրանցած ուսանողներ՝ փորձագետ ուսանող, միջազգային մրցույթում հաջողած ուսանող, միջբուհական և
միջքոլեջային մրցույթների մասնակցած ուսանողներ։ Նոր մոտեցումս կլինի այն, որ կխրախուսեմ հետաքրքիր, առաջավոր ծրագրերի մասնակցող ուսանողներին՝ նրանց շրջանում բարձրացնելով մոտիվացիան։ Ինչպես նաև կցանկանամ շեշտել, որ սոցիալական հարթակում պարբերաբար կիսվել ենք հաջողած ուսանողների պատմություններով, որոնք շարունակական կլինեն։


Հասարակության զարգացումը  ուղիղ համեմատական է որակյալ կրթությանը, ուստի հակառակ դեպքում սպասվում է ռեգրեսիա։

Մի քանի հարց կրթական գործընթացի կազմակերպան վերաբերյալ, քանի որ վերոգրյալից տրամաբանական է, որ կրթական հաստատությունը վճռորոշ նշանակություն ունի առողջ հասարակության ձևավորման գործում՝ հանդիսանալով առողջ հասարակության հիմք։

Կա՞ն կրթական գործընթացում թարմացումներ, փոփոխություններ, կամ սպասվու՞մ են այդպիսիք։


2024 թվականի հունիսի 24-ից կիրառության մեջ է մտել «Մասնագիտական կրթության և ուսուցման մասին» ՀՀ օրենքը, որի ենթաօրենսդրական ակտերի կիրարկումը կարող է շոշափելի դրական արդյունքներ գրանցել բնագավառում։
Նոր օրենքով ընդլայնվում է ոլորտի հնարավորությունների սահմանը։
Բացի այդ չափորոշիչների վերանայման արդյունքում առնվազն 2 մասնագիտություն իրականացվելու է նոր մոդուլային ծրագրերով, ինչի շնորհիվ ավելացել են դասաժամերը և դասախոսական կազմում ունենք համալրում։

Ինչպիսի՞ քայլեր եք իրականացնում, որպեսզի ապահովեք որակյալ կրթություն։

Մեծ ուշադրություն եմ դարձնելու դասալսումներին, սկսնակ դասախոսներին տրամադրվող մենթորական աջակցությանը, ուսանողների հաճախումներին՝ աշխատելով սերտացնել ծնողների հետ կապը։ Կարևոր քայլերիցս կլինի այն, որ
կխրախուսեմ դասախոսական անձնակազմի ինքնազարգացմանը, կաջակցեմ դասախոսների առաջընթացին։Կրթական գործընթացի որակի ապահովման քայլերից մեկը պրակտիկ մասնագետների թվի ավելացումն է, ինչպես նաև հաստատության նյութատեխնիկական բազայի թարմացումը։ Հետևողական եմ լինելու անձնակազմի աշխատանքների կատարողականին, ինչպես նաև սերտ համագործակցելու եմ որակի պատասխանատուի հետ՝ հիմքում ունենալով որակյալ կրթության ապահովման նախադրյալները։ Տարվա վերջում իրականացված ներքին գնահատման արդյունքների հիման վրա մշակելու ենք նոր ռազմավարական քայլեր՝ հիմնվելով խրախուսման մեխանիզմների կիրառման վրա։


Ինչպե՞ս եք գործելու մարտահրավերների դեմ։


Պատրաստ եմ ցանկացած մարտահրավերի, քանի որ վստահ եմ, որ ունեմ թիմ, որը պատշաճ կարձագանքի նման իրավիճակներում։ Կոլեկտիվում նոր մարդ չեմ, գործընկերներս շուրջ 19 տարի ճանաչել և ընդունել են ինձ որպես կադրերի ղեկավար, իսկ այժմ որպես տնօրենի ժամանակավոր պաշտոնակատար։ Ամփոփելով այս հատվածը՝ կցանկանամ շեշտել, որ մարտահրավերներին դիմակայելու ամենակարևոր նախադրյալը մեկ նպատակի շուրջ համախմբվածությունն է։


Եվ վերջում, ո՞րը կլինի Ձեր խրախուսական, արժեքավոր ուղերձը ուսանողներին և հաստատության անձնակազմին՝ ընդառաջ գնալով ուսումնական տարվան։


Միշտ ասել եմ և կասեմ, որ ժամանակն անգին է։ Մեզ համար ժամանակը ընթանում է մի քանի անգամ ավելի արագ, ուստի այն զուր վատնելու իրավունք չունենք։Յուրաքանչյուրս պարտավոր է 2 անգամ ավելի արագ արձագանքել փոփոխություններին և գործել արդյունավետ՝ հիմքում ունենալով ոչ միայն գոյատևումը, այլև զարգացումը։


Հաջող և դրական զարգացումներով հարուստ նոր ուսումնական տարի եմ մաղթում բոլորիս։

Ինչպե՞ս որոշեցիք ընտրել մասնագիտությունը:

Դեռ դպրոցական տարիքից շատ եմ սիրել բժշկի մասնագիտությունը ու հստակ գիտեի, որ ապագայում ընտրությունս տվյալ ուղղության վրա է կանգ առնելու:

Երբ ժամանակն էր ընտրելու ավագ դպրոց, թե քոլեջ, որոշեցի ընտրել քոլեջը։ Ինչու, որովհետև այն մեկ քայլով առաջ էր տանելու ինձ և մոտեցնելու բժշկության աշխարհին։ Այժմ սովորում եմ Երևանի պետական բժշկական համալսարանում և ունեցածս փորձը շատ է օգնում ինչպես տեսական, այնպես էլ գործնական առումով։ Իսկ ստացած գիտելիքները և փորձը հնարավորություն են տալիս աշխատել և դրսևորվել ոլորտում։

Ո՞րն է այն արժեքավոր փորձառությունը, որը ստացել եք հաստատությունում ուսանելու տարիներին:

Ուսումնառության տարիներին փորձը բավականին հագեցած է եղել, քանի որ ունեցել ենք սերտ համագործակցություն հիվանդանոցի հետ, խորքային  ծանոթացել ենք թե աշխատանքի բնույթին, թե մասնագիտական հմտություններ ձեռք բերել։ Բացի մասնագիտական ձեռքբերումներից չեմ կարող չնշել ակտիվ ուսանողական գործունեության մասին։ 2 տարի շարունակ լինելով ուսանողական խորհրդի նախագահ՝  ակտիվ աշխատել եմ թիմիս հետ՝ իրագործելով թե ուսումնական, թե մշակութային ծրագրեր։

Որքանո՞վ է ստացված գիտելիքը օգնել աշխատանքում:

Ավարտելուց մեկ տարի հետո անցել եմ աշխատանքի Հրազդան ԲԿ-ի շտապ օգնություն բաժնում, և այն արդեն ապացույցն է, որ ստացած գիտելիքը և փորձը իր վերջնարդյունքին են ծառայել։ Բացի այդ, սա այն մասնագիտությունն է, որ պահանջում է պարբերական ինքնանկրթում և զարգացում։

Ստացված հմտությունը, կարողությունը հնարավորություն տալի՞ս է շուկայում լինել մրցունակ:

Մրցունակ է միանշանակ, քանի որ տրվում է համապատասխան կրթություն, որը ունի հատկանշական մրցակցային առավելություններ։ Բացի այդ, հնարավորություն է ընձեռում վերապատրաստվել և աշխատել առանց որևէ խոչընդոտի։

Ո՞րն է մասնագիտության ուժեղ կողմը:

Մեր մասնագիտությունը մարդասիրական և ամենապատասխանատու մասնագիտությունն է։ Կարծում եմ՝ ուժեղ կողմը կայանում է հենց մարդկանց օգնելու մեջ։ Այն գիտակցումը, որ քո աշխատանքով օգնում ես մարդուն, աջակցում թե հոգեպես, թե ֆիզիկապես բավականություն է պատճառում։ Ու աշխատանքում չկա ավելի հաճելի բան քան հիվանդի շնորհակալական խոսքերը։